ภาวะน้ำหนักนิ่ง (Hit The Plateau) คืออะไร ? พร้อมวิธีแก้ไข

“ภาวะน้ำหนักนิ่ง” ปัญหาหนักใจที่หนีไม่พ้นของคนที่ต้องการลดน้ำหนัก เพราะปัญหาเหล่านี้สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน จนบางครั้งทำให้หลายคนรู้สึกท้อ และล้มเลิกเป้าหมายที่ตั้งไว้ไปเลยทีเดียว 

เพราะแม้ว่าคุณจะพยายามออกกำลังกาย ควบคุมอาหาร เพื่อตั้งใจลดน้ำหนักมากมายแค่ไหน น้ำหนักของคุณก็จะยังอยู่คงที่ ไม่เป็นอย่างที่คิดไว้ ซึ่งปัญหานี้ก็ไม่ใช่เรื่องผิดปกติแต่อย่างใด เพียงแต่ว่าคุณต้องรู้จักปรับเปลี่ยนพฤติกรรมบางอย่างเพื่อให้ร่างกายได้ปรับตัวกับสิ่งที่กำลังพบเจออยู่

ในบทความนี้เราจึงอยากพาคุณมารู้จักกับภาวะน้ำหนักนิ่ง ว่าจริง ๆ แล้วมีสาเหตุเกิดจากอะไร และมีวิธีป้องกันอย่างไรบ้าง เพื่อให้คนที่มีเป้าหมายในการลดน้ำหนักอย่างคุณได้เตรียมรับมือ และแก้ไขได้อย่างตรงจุดที่สุด

ภาวะน้ำหนักนิ่ง (Hit The Plateau) คืออะไร ? เกิดจากสาเหตุใดบ้าง

ภาวะน้ำหนักนิ่ง คือ อาการของน้ำหนักที่นิ่งอยู่เท่าเดิมเป็นระยะเวลานานราวกับว่าถูกแช่แข็งไว้ แม้ว่าคุณจะพยายามลดน้ำหนักด้วยการออกกำลังกาย หรือควบคุมอาหารมากเท่าไหร่ ผลลัพธ์ของน้ำหนักที่ได้ก็ยังคงอยู่เท่าเดิมไม่ลดลงสักที 

อาการนี้ถูกเรียกว่า “Hit The Plateau” หรือหลายคนอาจเคยได้ยินเหล่าสายสุขภาพมักเรียกกันว่า “หิดปลาทู” นั่นเอง ซึ่งอาการนี้เกิดได้กับทุกคนที่กำลังลดน้ำหนัก ทั้งจากกลุ่มคนที่ลดน้ำหนักแบบผิดวิธีน้ำหนักเลยไม่ลดลง และกลุ่มคนที่น้ำหนักลดลงเยอะในช่วงแรก พอลดน้ำหนักมาสักระยะหนึ่ง น้ำหนักก็นิ่งคงที่เช่นเดียวกัน 

ซึ่งภาวะน้ำหนักนิ่ง ถือเป็นเรื่องปกติที่ทุกคนต้องเจอ เพราะร่างกายจำเป็นต้องรักษาสมดุลให้ร่างกายมีช่วงน้ำหนักลง สลับกับน้ำหนักนิ่ง แต่สำหรับใครที่ลดหนักลงเป็นแนวเดียว นั่นถือเป็นเรื่องผิดปกติ เพราะคุณเป็นคุณอาจกำลังป่วยเป็นโรคบางอย่างอยู่ 

ดังนั้นเมื่อคุณกำลังพบเจอปัญหานี้อยู่ ไม่ต้องตกใจไป “เพราะไม่ได้แปลว่าน้ำหนักจะไม่สามารถลดลงได้แล้ว” เพียงแค่คุณต้องเข้าใจสาเหตุ รู้จักปรับเปลี่ยนวิธีเพื่อให้ร่างกายได้ทำลายจุดตันและเดินหน้าเข้าสู่การมีหุ่นที่ดี

ภาวะน้ำหนักนิ่ง (Hit The Plateau) เกิดจากสาเหตุอะไร ?

สาเหตุของภาวะน้ำหนักนิ่งนั้นเกิดจากการที่ร่างกายคุ้นชินกับการลดน้ำหนักแบบเดิม ๆ เช่น การควบคุมอาหาร จำกัดแคลอรี่ การพักผ่อน และความหนักของการออกกำลังกายอยู่ในรูปแบบเดิมทั้งหมด จนทำให้ร่างกายไม่เกิดการพัฒนาและคุ้นชินกับพฤติกรรมเหล่านี้

จากนั้นร่างกายจึงเริ่มเข้าสู่การ “สงวนพลังงาน” เป็นเหตุทำให้เกิดการหยุดเผาผลาญ และทำให้น้ำหนักไม่ลดลง จนกลายเป็นภาวะน้ำหนักนิ่งนั่นเอง แต่อย่างเพิ่งรีบด่วนสรุป เพราะบางครั้งคุณอาจไม่ได้กำลังพบเจอกับ Hit the plateau (หิดปลาทู) เสมอไป 

เพราะหลายครั้งที่เมื่อลดน้ำหนักมาได้ระยะหนึ่งแล้ว คนส่วนมากจะเริ่มปล่อยปละละเลย ปล่อยความเคยชินเข้าครอบงำจนวินัยในการตั้งเป้าหมายตั้งแต่แรกเริ่มหย่อนไป และเป็นสาเหตุทำให้น้ำหนักนิ่งได้เช่นกัน ดังนั้นหัดสังเกตพฤติกรรมของตัวเองและรักษาวินัยนั้นไว้ หรือทางที่ดีแนะนำให้จดบันทึกไว้จะดีที่สุด

ภาวะน้ำหนักนิ่ง “Hit The Plateau” มีวิธีแก้ไขอย่างไร?

เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาสภาวะน้ำหนักนิ่งไม่ยอมลด จนกลายเป็นความกังวลใจของคุณ ลองปรับพฤติกรรมตัวเองดังต่อไปนี้ เพื่อคืนความสมดุลกลับสู่ร่างกายอีกครั้ง

• กินอาหารให้มากขึ้นเพื่อการเผาผลาญที่ดีขึ้น

เมื่อร่างกายเข้าสู่ภาวะน้ำหนักนิ่ง ควรเพิ่มการกินอาหารให้เยอะขึ้นสัปดาห์ละ 5-10% โดยพยายามควบคุมการกินอาหารที่มีประโยชน์ เพื่อเป็นการกู้ระบบเผาผลาญของคุณ (เวลาในการกู้ขึ้นอยู่ว่าระบบการเผาผลาญนั้นลดต่ำลงมากเเค่ไหน) โดยส่วนใหญ่จะอยู่ราวๆ 12-16 สัปดาห์ ซึ่งช่วงที่ทำนั้น น้ำหนักตัวจะเพิ่มขึ้นและนิ่งเป็นระยะ หากน้ำหนักตัวเริ่มนิ่งไม่ขึ้นไปกว่าเดิม แสดงว่าร่างกายปรับระบบการเผาผลาญขึ้นมาให้เท่ากับพลังงานที่ร่างกายรับแล้ว และเป็นสัญญาณที่ดีต่อการกลับสู่ภาวะลดน้ำหนักได้ตามเดิม 

• ออกกำลังกายให้สม่ำเสมอ
  

เมื่อเพิ่มปริมาณการกินแล้ว ก็อย่าลืมการออกกำลังกายให้ได้เหมือนเดิม ทำตามแผนที่เคยทำ เพื่อเป็นการควบคุมตัวปริมาณสารอาหารแคลอรี่ที่ร่างกายได้รับมากขึ้น และให้ร่างกายค่อย ๆ ปรับความสมดุลในการเผาผลาญนั่นเอง แต่หากปล่อยปละละเลยการออกกำลังกายแล้วนั้นร่างกายคุณจะมีรูปร่างที่ใหญ่ขึ้นเกินกว่าเหตุจนคุณอาจทนเห็นไม่ได้แน่นอน

• ไม่จิตตก ไม่ท้อต่อเป้าหมายที่ตั้งไว้
  

เมื่อผ่าน 2 ขั้นตอนแรกมาแล้ว ขอแนะนำให้คุณไม่ควรยึดติดกับเรื่องน้ำหนักตัว พยายามผ่อนคลายไม่เครียด กับช่วงของการกู้ระบบการเผาผลาญ เพราะน้ำหนักจะเพิ่มขึ้นและหยุดนิ่งเป็นระยะ ซึ่งคุณกำลังมาถูกทางแล้ว แต่ก่อนอื่นต้องบอกเลยว่าในช่วงนี้คุณอาจพบเจอกับร่างกายที่ดูใหญ่ขึ้น แต่ห้ามเครียดเด็ดขาด เพราะเมื่อฮอร์โมนคอร์ติซอลหลั่งออกมามากจนเกินไป (จากความเครียด) จะมีผลกับระบบเผาผลาญของคุณ ขอเพียงแค่ปฏิบัติตามขั้นตอนและมุ่งมั่นตามเพื่อบรรลุเป้าหมายของคุณต่อไป

สรุป

เมื่อคุณเข้าใจปัญหาของภาวะน้ำหนักนิ่ง และทำตามขั้นตอนง่าย ๆ เหล่านี้แล้ว ก็จะช่วยทำให้ภาวะน้ําหนักนิ่งที่คุณกำลังพบเจอค่อย ๆ หายไปได้แล้วล่ะ แต่อย่างไรก็ตามวิธีแก้ไขปัญหานั้นจำเป็นต้องใช้เวลาเพื่อให้ร่างกายได้ปรับตัว และกู้ระบบเผาผลาญให้กลับมาเป็นปกติอีกครั้ง
หลังจากนั้นคุณก็สามารถเริ่มตารางการลดน้ำหนักได้เหมือนเดิม หรือกำหนดตารางใหม่ตามต้องการ โดยไม่จำเป็นต้องหักโหมจนเกินไปได้เลย หัวใจสำคัญที่สุดในระหว่างที่คุณกำลังพบเจอ และกำลังแก้ไข คงจะเป็นอะไรไปไม่ได้นอกเหนือจากวินัยและเป้าหมาย ที่คุณต้องมั่นคงและตั้งใจอย่างต่อเนื่อง เพียงเท่านี้คุณก็จะบรรลุเป้าหมายได้ง่ายขึ้น